DOJO – PIĄTA PORA ROKU W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ
SKĄD SIĘ WZIĘŁO „DOJO”, CZYLI PIĄTA PORA ROKU?
Czy zastawialiście się kiedyś, dlaczego w medycynie chińskiej występuje tzw. piąta pora roku, czyli Dojo (czyt. dodżo)?
Zgodnie z podziałem pór roku na podstawie Teorii Pięciu Przemian (TPP), początek pory roku według zachodniego podejścia jest tak naprawdę środkiem pory roku w medycynie chińskiej. Zgodnie z TPP do każdej z przemian – pory roku – mamy przypisany układ narządów. Chęć zaakcentowania aktywności danego układu narządów przez starożytnych medyków chińskich, do dziś skutkuje rozbieżnością w datach.
Co nam to daje? Przede wszystkim ma za zadanie zwrócić uwagę, że zbliża się zmiana warunków atmosferycznych, na którą warto wcześniej się przygotować. Czas przygotowania do zmiany, jest właśnie tą piątą pora roku, czyli Dojo. Elementem adaptacji organizmu do nowych warunków zewnętrznych jest między innymi zmiana diety. Warto stopniowo ją dostosować do produktów sezonowych.
Podsumowując, z punktu widzenia TPP i medycyny chińskiej mamy następujące okresy pór roku wraz z maksymalną aktywnością odpowiednich par narządów:
CO OZNACZA DOJO W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ I ZDROWIU CZŁOWIEKA?
Dojo jest szczególną porą roku, ponieważ trwa zaledwie 18 dni i pojawia się 4 razy do roku. Dojo charakteryzuje harmonia, równowaga i spokój. Na przednówku kolejnej pory roku, zanim wykonamy następny krok, natura daje nam możliwość złapać oddech. Zatrzymujemy się w tym, co mamy i zwracamy uwagę na balans naszej energii.
Do Dojo przypisujemy przemianę Ziemi wraz z odpowiadającymi jej: smakiem słodkim, klimatem wilgotnym i układem narządów Śledziona – Żołądek. Przemiana Ziemi stanowi oś, wokół której biegną inne ruchy. Ziemia transformuje, dlatego każda z przemian musi przez nią przebiec. Stąd też Dojo poprzedza każdą z pór roku.
W Kanonie medycyny chińskiej Żółtego Cesarza czytamy:
„Huang Di zapytał:
– Dlaczego ze śledzioną nie jest związana odrębną porą roku? Czasem uważa się, że odpowiada ona okresowi późnego lata.
Qi Bo wyjaśnił:
– Śledziona znajduje się w centrum. Należy do elementu ziemi. W podziale na pory roku czas śledziony przypada na ostatnie osiemnaście dni poszczególnych pór roku. Istotne, ze śledzioną nie ma związku żadna odrębna pora roku. Śledziona ma za zadanie przekształcać i rozprowadzać esencję pożywienia i płynów, które trafiają do żołądka. Symbolika ziemi wiąże się z odżywianiem. Ziemia swoim działaniem obejmuje wszelkie zjawiska. Odpowiada za odżywienie wszystkich części ciała i ma swój udział w każdym elemencie. Dlatego właśnie nie jest przyporządkowana żadnej szczególnej porze roku”.
ŚLEDZIONA, ŻOŁĄDEK – TRANSPORT I TRANSFORMACJA – WILGOĆ
Zgodnie z teorią medycyny chińskiej, Wątroba, Serce, Płuca i Nerki rządzą o odpowiedniej dla siebie porze roku. Z dziewięćdziesięciu dni każdej pory roku, narządy są odżywiane przez 18 dni przez Śledzionę. Zatem Śledziona zasila wszystkie cztery pory roku, ale nie rządzi samodzielnie konkretną porą roku. Przy wątku Śledziony należy wspomnieć, że według medycyny chińskiej ten narząd łączy w sobie nie tylko samą Śledzionę, ale także Trzustkę. Więc jeżeli mówimy o Śledzionie, to tak naprawdę odnosimy się do większej grupy narządów. A wspierając Śledzionę, wspieramy cały nasz organizm!
Żołądek ma za zadanie rozłożyć spożyty przez nas pokarm, a Śledziona transformować go w podstawową energię i transportować ją w górę naszego ciała (tzw. Gu Qi). Żołądek nie lubi nadmiaru Gorąca i Suchości (Ogień Żołądka), a Śledziona nadmiaru Zimna i Wilgoci (Zimno i Wilgoć Śledziony).
Widzimy więc jak ważna dla wsparcia Żołądka i Śledziony jest dieta zrównoważona, gdzie z ostrożnością stosujemy produkty o termice skrajnie rozgrzewającej (ostre przyprawy) i mocno ochładzającej (wodorosty, surowe owoce i warzywa i przyrządzone z nich soki), produkty silnie nawilżające (cukier, mleko i jego przetwory, pszenica) oraz osuszające (kawa, herbata, tytoń, aromatyczne zioła kulinarne). Dlatego w czasie każdego Dojo, staramy się uzupełnić naszą dietę w dobre jakościowo produkty z grupy smaku Słodkiego.
Smak słodki spożywany w odpowiednich ilościach wspiera nasze centrum układu pokarmowego, a co za tym idzie cały organizm. Produkty posiadają różną słodycz o odmiennych właściwościach, stąd poniższy podział smaku słodkiego:
– pełny – odżywia i rozgrzewa (mięso, dobrej jakości produkty mleczne, orzechy),
– mdły – zasila wzrost, rozwój (ziarna, strączki),
– pusty – znajdziemy w nawilżających i chłodzących nas owocach oraz cukrze, który nie ma żadnych właściwości odżywczych.
Wilgoć charakteryzuje przemianę Ziemi. Okresy przejściowe są czasem, kiedy szczególnie na dietę powinny zwrócić osoby z osłabionym układem pokarmowym. Niedobór Qi/Yang Śledziony łączy się z zaburzeniem funkcji transformacji pożywienia, w niezbędne dla nas Płyny ciała. W zamian Śledziona zaczyna produkować Wilgoć, która jest dość powszechnym i uciążliwym czynnikiem patologicznym w medycynie chińskiej.
JAK WSPIERAĆ UKŁAD POKARMOWY W PORZE DOJO?
Wspierajmy nasz układ Śledziona – Żołądek naturalną słodyczą pochodzącą z warzyw (dynia, marchew, ziemniaki, bataty, fenkuł), zbóż (ryż, owies, proso, jęczmień), orzechów i strączków. Jeśli mamy ochotę, sięgnijmy po mięso (wołowina, cielęcina, drób, ryby), a wzmożoną chęć na słodycze zaspokójmy pieczonymi owocami i kompotami. Dobrym przykładem posiłku wspierającego Żołądek i Śledzionę jest congee, czyli rozgotowany kleik ryżowy.
Ważne jest, aby pamiętać, że Dojo występuje przed każdą główną porą roku. Do każdego Dojo przygotowujemy się troszkę inaczej, dlatego obejrzyjcie moje webinary: Dojo wiosenne, Dojo letnie, Dojo — okres przejściowy w medycynie chińskiej.
JAKIE ZABIEGI WARTO STOSOWAĆ W PORZE DOJO?
Oprócz dostosowania diety do zmieniających się warunków pogodowych, w medycynie chińskiej istnieją różne metody i zabiegi, które mogą pomóc we wsparciu ciała i przygotowaniu go do nadchodzącej przemiany. Do takich zabiegów należy przede wszystkim akupunktura, czy ćwiczenia Qi gong.
Qi gong to zestaw ćwiczeń, które mają na celu harmonizację ciała i umysłu oraz promowanie przepływu Qi. Ćwiczenia te mogą być szczególnie korzystne podczas Dojo, pomagając w utrzymaniu równowagi energetycznej i wzmocnieniu organizmu. W tym czasie warto również pamiętać o indywidualnie dobranej aromaterapii oraz ziołach.
Jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe, bądź trudne do zdiagnozowania dolegliwości, zapraszam na terapię wykorzystującą praktykę medycyny chińskiej, aromaterapię oraz dietetykę funkcjonalną. Na wizytę możesz zapisać się wyłącznie przez system rezerwacji online.