ODPORNOŚĆ WG MEDYCYNY CHIŃSKIEJ
ODPORNOŚĆ WG MEDYCYNY CHIŃSKIEJ
W ostatnich latach w związku z globalnymi perturbacjami epidemiologicznymi zaczęto bardzo wiele mówić o odporności, zdrowiu i świadomym odżywianiu. Dlatego postanowiłem zebrać w jednym miejscu garść informacji i podzielić się swoją wiedzą. Tak naprawdę nie napiszę nic nowego, ani odkrywczego, jednak ten artykuł może dać odpowiedzi na wiele pytań i okazać się pomocnym w drodze do zdrowia. Zasady budowania odporności wg medycyny chińskiej powinny pomóc Wam uporządkować swoją wiedzę i całościowe podejście do tematu odporności.
PODSTAWY ODPORNOŚCI WG MEDYCYNY CHIŃSKIEJ
Zacznijmy od początku. O co się rozchodzi? Oczywiście o naszą odporność. Na początku zaznaczę, że odporności nie zbudujemy z dnia na dzień czy zażywając wybiórczo suplementy diety. Tutaj kłaniają się podstawy medycyny chińskiej, czy innych terapii naturalnych. Większość z tych naturalnych systemów dbałości o zdrowie sprowadza się do jednego, czyli postawienia na profilaktykę zdrowotną.
Może brzmieć to zniechęcająco na początku, ale spokojnie. Już teraz jesteś w stanie zrobić jedną małą rzecz, czy wdrożyć jeden prosty nawyk, który przybliży Cię do zamierzonego efektu – lepszej odporności, zadbania o zdrowie i poprawę samopoczucia. Metoda małych, a konsekwentnych kroków sprawi, że nie poczujesz się przytłoczony_na tym zadaniem.
KONCEPCJA ODPORNOŚCI W MEDYCNIE CHIŃSKIEJ
Dla osób nieznających terminologii Medycyny Chińskiej dodam parę informacji, aby tekst był lepiej zrozumiały. Zacznijmy od Qi, która jest pojęciem związanym z podstawową energią wypełniającą cały Wszechświat. Qi posiada zarówno aspekt energetyczny, jak i fizyczny, a jej głównym zadaniem jest zapewnianie harmonii. Z tego powodu jej przepływ w ciele człowieka i w świecie powinien być spokojny i niezaburzony. Qi poprzez przybieranie różnych form spełnia wiele funkcji, do których zaliczamy m.in.: ochronę, ogrzewanie, odżywianie i nawilżanie oraz wspieranie rozwoju.
Używając pojęć narządów w rozumieniu Medycyny Chińskiej (pisanych dla odróżnienia wielką literą) w pierwszej kolejności mamy na myśli obieg czynnościowy, w którego skład wchodzi nie tylko narząd fizyczny, ale przede wszystkim:
- meridian główny i kolaterale (odgałęzienia),
- narząd zmysłu,
- tkanki ciała,
- strefy na skórze,
- funkcje,
- dynamika energetyczna,
- emocje.
Najczęściej układ odpornościowy i sama odporność są przedstawiane w TCM jako energia obronna – Wei Qi, która rozprzestrzenia się po Powierzchni ciała. Można powiedzieć, że Wei Qi ma za zadanie odeprzeć atak ze strony zewnętrznych patogenów, najczęściej Zimna i Wiatru. Należy jednak pamiętać, że Wei Qi uzależniona jest od Yang Nerek, układu pokarmowego (energii Śledziony i Jelit) i Płuc – rozprowadzających tę energię.
Układ odpornościowy możemy przyrównać do wielopoziomowej linii obronnej, gdzie za:
- ilość żołnierzy odpowiedzialny jest szpik kostny -> Nerki,
- sprawność żołnierzy odpowiada ich moc -> Płuca i Serce,
- skuteczność walki odpowiada ich wyposażenie -> Śledziona,
- środowisko walki odpowiadają emocje -> Wątroba,
- właściwe rozpoznanie odpowiada Shen -> Serce.
Czym jest Shen opisuję szerzej w artykule: Shen – Duch, Dusza, a może Umysł?
JAK WZMOCNIĆ ODPORNOŚĆ WG MEDYCYNY CHIŃSKIEJ?
Dla wzmocnienia pracy układu odpornościowego dbamy o wszystkie narządy. Poniżej zamieszczone są elementy życia i diety, które istotnie wpływają na dany narząd:
- Płuca – praca z oddechem, Qi gong, biała rzepa, kapusta pekińska, kalafior, pestki moreli, gruszka, płuca wieprzowe, Shan Yao.
- Śledziona – wsparcie Qi i Krwi poprzez naturalny smak słodki, warzywa pomarańczowe, żółte, strączki, Shan Yao, Fu Ling.
- Nerki — podstawa odporności (szpik będący korzeniem komórek T i B), grzyby, orzechy, cordyceps, toniki Esencji.
- Wątroba — ruch, emocje, wsparcie Krwi. Jak zadbać o Krew omawiam w nagraniu: Wiosna, Wątroba, Krew wg Medycyny Chińskiej.
- Serce – „gdy Cesarz jest nieczysty wówczas i Urzędnicy są nieczyści” – to sformułowanie podkreśla ogromny wpływ emocji na nasze zdrowie. Na temat emocji zachęcam do lektury mojego artykułu tutaj: Emocje – wewnętrzne przyczyny chorób według Medycyny Chińskiej.
Należy pamiętać, że dla poprawy pracy układu odpornościowego odżywiamy Qi, Krew i Jing. Ponadto staramy się harmonijnie dbać o wszystkie narządy.
CO OSŁABIA UKŁAD ODPORNOŚCIOWY?
Większość z Was zapewne doskonale zdaje sobie sprawę z tego, co osłabia nasz układ odpornościowy. Jednak dla podsumowania przypomnę najważniejsze zagrożenia oraz sugestie jak temu zaradzić.
- Emocje i stres – ich powstrzymywanie i nadmierne przeżywanie blokuje i zaburza przepływ Qi w całym ciele. Jak mówimy w medycynie chińskiej: „Zastój Qi matką stu chorób”.
- Przepracowanie i niewystarczająca ilość snu – o tym jak zadbać o sen możecie dowiedzieć się z mojego artykułu „Sen i jego znaczenie wg Medycyny Chińskiej” lub wysłuchać podobnego webinaru „Rytm okołodobowy i jego rola w naszym życiu!”.
- Niewystarczająca ilość ruchu fizycznego – kluczowe dla zachowania dobrej odporności jest obcowanie z naturą i ruch na świeżym powietrzu. Jeżeli z jakichś powodów jesteśmy unieruchomieni w domu na znaczną część dnia, to koniecznie trzeba podjąć proste ćwiczenia Qi Gong, jogi czy inną formę pracy z ciałem. Dla przykładu pomocne będą ćwiczenia oklepywania ciała (szczególnie meridianu Płuc): Metoda TCM walki z Koronawirusem (TCM’s method to combat Coronavirus). Lub bardziej zaawansowana technika, jaka widoczna jest na nagraniu: Pai Da „Tapping” Qigong. Tu warto również przypomnieć, że ok. ¼ naszej życiowej energii pochodzi z oddechu – stąd właśnie tak ważna jest praca z oddechem i Płucami.
- Dieta niezapewniająca produkcję Qi, Krwi i prowadząca do Wilgoci – podstawowym filarem Medycyny Chińskiej jest dietetyka. Różni się ona od dietetyki zachodniej przede wszystkim tym, że pokarm postrzegamy przez pryzmat jego energetyki, a nie wartości kalorycznych, o czym piszę m.in. w artykule „Energetyka pożywienia według TCM”. Oprócz tego, co jemy, ważny jest sposób obróbki termicznej pożywienia. Istotne jest też spożywanie regularnych, ciepłych i gotowanych posiłków, a szczególnie śniadań. Przykład takiego posiłku to np. „Jaglane congee z batatem”. Oprócz ciepłych, gotowanych posiłków warto także zwrócić uwagę na dostosowanie swojego odżywiania do danej pory roku, czyli żywienie sezonowe. Polecam do przeczytania wszystkie moje artykuły o odżywianiu wiosną, latem, jesienią i zimą. Oprócz posiłków równie ważne jest nawodnienie. Warto też zwrócić uwagę na najbardziej nielubiany i problematyczny patogen Wilgoci, o którym piszę w tym artykule „Wilgoć – istotny czynnik chorobotwórczy w Medycynie Chińskiej”.
- Przesadna higiena, antybiotyki, zaburzenia mikrobiomu – tutaj pomocne będzie regularne spożywanie kiszonek, polecam gorąco zakwas z buraków. Jednak jak wiemy obecne leki, szczególnie antybiotyki działają tak silnie, że w takich sytuacjach konieczne jest wdrożenie celowanej probiotykoterapii.
Jak widzicie temat odporności, jest dość złożony. Przedstawione przeze mnie informacje są bardzo ogólne i służą jedynie zwróceniu uwagi na najważniejsze aspekty. Jednak wiele działań zależy od nas, dlatego zachęcam Was do podjęcia kroków w celu budowania Waszej odporności. To, co zrobicie teraz, zaprocentuje na przyszłość.
Proszę pamiętać, że niniejsze opracowanie, ani żadne inne nie jest w stanie zastąpić porady u lekarza czy konsultacji z wykwalifikowanym terapeutą i postawienia dokładnej diagnozy. Opracowanie może natomiast okazać się pomocne w profilaktyce zapobiegania rozwoju patologii w ciele człowieka, a przede wszystkim poprawy funkcjonowania układu odpornościowego.